مبلمان چپندر چیست ؟

تاریخچه مبل چپندر :

در ابتدا لازم است بدانید تا الان تلفظ چپندر چه از جانب فروشندگان مبلمان و چه مردم خریدار مبل اساسا اشتباه بوده است. تلفظ اصلی این مبل، چیپندِل است که از نام پدید آورندۀ آن گرفته شده است. توماس چیپندل Thomas Chippendale فرزند جان چیپندل نجار زبردستی بود که این حرفه را نزد پدرش آموخت. توماس یک تاجر، کوهنورد و تبلیغات چی متبحر بود که در هیچکدام موفقیتی کسب نکرد جز حرفۀ پدری خود یعنی نجاری. توماس چیپندل در سال 1954 با انتشار یک کتاب مفصل از مجموعه آثار طراحی ها و الگوهای مبلمان شیک انگلیسی که از اولین کتابهای طراحی مبلمان بود توانست برای خود شهرت زیادی کسب کند و اسم خود را بر سر زبانها انداخت.

دیری نگذشت که تمام نجاران و هنرمندان اروپایی برای خرید این کتاب هجوم آوردند و از طرحهای توماس در کارهای خود بهره بردند. تاثیر کتاب او چنان شد که طرحهای پیشنهادی او بر اکثر کارهای انگلیسی اعمال شد و توانست در بین مردم محبوبیت زیادی کسب کند. توماس توانست با فروش طرحها و مبلمان خود به اقشار مرفه و مبله کردن ساختمانهای دولتی انگلستان با آثار خود ثروت زیادی کسب کند.

مبل چپندر یا چیپندل اولین سبک مبلمان انگلیسی است که به معروف ترین نام در تاریخ مبلمان انگلستان تبدیل شد درست در زمانیکه مبلمان دست ساز در اروپا در اوج خود قرار داشت. در اصل چیپندل به یک سبک در دکوراسیون داخلی اطلاق می شود که مبلمان یکی از اجزا آن بود. اما امروزه به خصوص در ایران این اسم فقط به نوع خاصی از مبلمان گفته می شود.

مبلمان به سبک چیپندل به طور کلی از چوب ماهون ساخته می شد که از غرب هندوستان وارد انگلیس می شد. اگرچه کابینت سازها قبل تر از این چوب برای ساخت روکش درب ها استفاده می کردند اما با پیدایش سبک چیپندل استفاده از این چوب به شکل گسترده ای در انگلستان آغاز شد. چوب ماهون برای حکاکی های پیچیده و ظریف سبک چیپندل بسیار کارآمد بود و حکاکیها بخوبی بر روی این چوب جواب می داد.

کم کم چوب ماهون کشورهای کوبا، هندوراس و دومینیکن جای خود را به چوب ماهون هندوستان دادند. آنها از لحاظ تراکم و کیفیت از چوب هندوستان بهتر بودند. این درحالی بود که قبل از این استفاده از چوب کاج سفید در آمریکا و استفاده از چوب بلوط در انگلستان در ساخت مبلمان بسیار مرسوم بود. هرچند که بعدها بعلت کاستن هزینه های تولید این مدل مبلمان که تا آن زمان مخصوص اشراف زاده ها و ثروتمندان بود، چوبهای افرا و گیلاس جایگزین چوب ماهون شدند.

طرح های چیپندل برگرفته از 4 سبک : گوتیک، روکوکو یا الگوی مدرن که اصالتا فرانسوی بود، سبک چینی و نئوکلاسیک است. توماس چیپندل این سبک ها را با طرح های هماهنگ و یکپارچه آمیخت و سبک چیپندل را پایه گذاری کرد. منبت هایی که از تلفیق سبک فرانسوی و چینی گرفته شد. ظرافت منبت های فرانسه با طرحهای هندسی و مشبکی که از لبه های میزهای چینی مثل میزهای چایخوری ترکیب شد و باعث خلق مبلمان چیپندل شد. هرچند تا اواخر قرن 18 دیگر خبری از منبت های ظریف و پیچیده طرح اصلی نبود و بسیار از ریزه کاریهای این سبک بدست فراموشی سپرده شد.

هرکسی که مبل چپندر طرح اصلی را دیده باشد می داند که مارک تجاری این مبلمان “توپ و پنجه” است. تاثیر این سبک اصیل هنوز هم در طراحی و ساخت مبلمان کلاسیک چه در ایران چه اروپا، از جمله در پنجه و توپ در پایه های صندلی و مبلها، مشاهده می شود. تا آنجا برخی از مبلمان مدرن امروزی مانند مبلهای راحتی، از طراحی های قدیمی سبک چپندل در پایه های مبل و کاناپه استفاده می کنند. در حالیکه برخی دیگر الهام گرفته از این سبک کلاسیک است که انها را با طراحی های مدرن ترکیب می کنند.

امروزه بسیاری از مبلمان آنتیک به توماس چیپندل نسبت داده می شود اما به سختی قابل اثبات هستند. توماس هرگز از مارک و لوگوی خاصی برای محصولات خود استفاده نکرد. بنابراین تنها روش تشخیص کارهای اصل، پیدا کردن یکی از لوایح اصلی وی است که معمولا در بین اوراق و اسنادش در معبد نیوزام در شهر لیدز انگلیس نگهداری می شود.

پیشنهاد می کنیم در هنگام خرید مبلمان چپندر طرح اصلی حتما نظر یک متخصص مبلمان آنتیک را برای اطمینان از اصل بودن طرح جویا شوید.