تاریخچه مبلمان فرانسوی

تاریخچه مبل فرانسوی :

مبلمان کلاسیک فرانسوی که یکی از لوکس ترین و دوست داشتنی ترین مدل های مبل کلاسیک در بازار جهانی است در ابتدا برای اشراف و بورژوازی ثروتمند و طبقه سطح بالای جامعه فرانسوی تولید می شده است.

البته سبک مبل فرانسوی که در این مقاله به آن می پردازیم بخش کوچکی از صنعت مبلمان در کشور فرانسه را در بر می گیرد و به دلیل گستردگی موضوع، جزئیات بیشتر را به وقت خود در مقالات بعدی منتشر می کنیم.

امروز مبلمان فرانسوی را می توانید در خانه های طبقه متوسط تا سوپرلوکس جامعه و همینطور نشست های رسمی در کاخ های ریاست جمهوری فرانسه، ایران و بسیاری کشورهای دیگر مشاهده کنید.

بنا به گفته مقاله مبلمان فرانسوی French furniture در ویکی پدیا یک موج دیگر در فرانسه در همان زمان اتفاق افتاده که مربوط به قشر ضعیف تا طبقه متوسط بوده است و سبک خاصی از مبلمان فرانسوی روستایی ارزان طراحی و تولید می شده است که در خانه های طبقه کارگر استفاده می شده است.

پاریس، کانون طراحی مبلمان فرانسوی

طراحی نوآورانه مبلمان در فرانسه همیشه از پاریس زیبا شروع شده و به استان های دیگری همچون Blois و Orleans و Loire کشیده شده است.

این اتفاق گاها به صورت الگوبرداری از سبک با یا بدون تغییرات صورت می گرفته است که اغلب با تاخیر زمانیِ زیاد که می توانسته تا ۱۰ سال باشد به طول می انجامیده است.

.

ویژگی مبلمان فرانسوی

• پایه های منبت کاری شده
• صندلی های ناهارخوری دارای الگوی گندم کاری
• پشتی صندلی با زاویه تقریبا قائم
• استفاده از پتینه های آهکی و پولیش در عمق و روی منبت مبلمان
• غالب پتینه های مبل فرانسوی کهنه و پیر است.
• استفاده از سنگ های مرغوب برای سطح بوفه کف، میزهای بغل مبلی و میزغذاخوری

مدل فرانسوی در مبل دیاکو

این مدل با نام مبل فرانسوی لیون در سال ۱۳۹۸ در زمان نمایشگاه بین المللی مبلمان تهران (مرداد ۹۸) توسط مبل دیاکو رونمایی شد.

مدل مبلمان فرانسوی لیون با داشتن ظرافت های بسیار در منبت های مینیاتوری و رنگ آمیزی گردویی با پتینه و هایلایت های بسیار دیدنی توانست مقام اول را در این نمایشگاه در زمینه مبلمان کلاسیک پُرآرایه از میان بیش از ۴۰۰ شرکت کننده نمایشگاه به دست آورد.

.

سبک طراحی مبلمان فرانسوی چیست ؟

به طور کلی صنعت مبلمان در فرانسه از دوره لویی شکل تازه ای به خود گرفت و طی چند دوره مختلف سبک های باروک و روکوکو در مبل کلاسیک فرانسوی در محوریت طراحی قرار گرفتند.

خاستگاه سبک طراحی مبلمان روکوکو کشور فرانسه است و برای اواخر سبک مبلمان باروک در دوره لوئی شانزدهم (قرن ۱۸ میلادی) است.

خط سیر زمانی سبک های مبل فرانسوی

۱۰۰۰ – ۱۵۰۰   Middle Ages
۱۵۱۵ – ۱۵۶۰   – دوره رنسانس
۱۵۶۰ – ۱۶۴۳   – دوره لویی سیزدهم Louis XIII
۱۶۴۳ – ۱۷۱۵   سبک دوره لویی چهاردهم  Louis XIV
۱۷۱۵ – ۱۷۲۳   Regence
۱۷۲۳ – ۱۷۷۴   – سبک روکوکو در زمان لویی پانزدهم Louis XV – Rococo
۱۷۷۴ – ۱۷۹۲   – سبک مبلمان فرانسوی لویی شانزدهم Louis XVI
۱۷۹۳ – ۱۸۰۴   Directoire
۱۸۰۴ – ۱۸۱۴   – دوره سبک سلطنتی امپراطوری
۱۸۱۴ – ۱۸۳۰   – سبک چارلی
۱۸۳۰ – ۱۸۴۸   Louis Philippe Sleigh
۱۸۴۸ – ۱۸۷۰   – دوره امپراطوری دوم
۱۸۷۰ – ۱۸۹۰   Revival
۱۸۹۰ – ۱۹۲۰   Art Nouveau
۱۹۲۰ – ۱۹۴۰   – سال های پیدایش و رشد آرت دکو

.

مبلمان پاریسی نشان اصالت مبل فرانسوی

صحبت از یک مدل خاص مبل نیست، بلکه این یک اصلی ترین مسیری است که تا کنون سبک مبلمان فرانسوی در آن قرار گرفته است.

بیشتر در خود فرانسه و کمی هم در کشورهای اسپانیا، سوئد و روسیه از عنوان مبلمان پاریسی استفاده می شود.

مبلمان کلاسیک فرانسوی دوره ۱۶۶۰ تا ۱۸۱۵ توسط معماران، طراحان و سازندگان آماتور غیر فرانسوی علاقه مند به این سبک در قرن نوزدهم جمع آوری شد وگرنه شاید اطلاعات و نمونه های زیادی که در کلکسیون ها و موزه ها نگهداری می شود وجود نداشتند.

مبلمان پاریسی در دوره ای کوتاه دچار تحولات زیادی شد، دو تصویر بالا عکس دو مدل مختلف بوفه کف معروف به پاریسی هست که در سبک طراحی مبل کلاسیک فرانسوی قرار دارند.

این سبک فرانسوی که به مبلمان پاریسی معروف بود پس از اواسط قرن نوزدهم به آرامی توسط انقلاب صنعتی مختل شد، از آخرین طراحان سبک پاریسی امیل ژاک روهلمان بود که در ادامه به معرفی وی پرداخته ایم.

.

آرت دکو با امیل ژاک روهلمان

امیل ژاک روحلمان Émile-Jacques Ruhlmann (متولد ۱۸۷۹ مرگ ۱۹۷۹) طراح مبلمان و یکی از تاثیرگذارترین چهره های جنبش آرت دکو بود.

مبلمانی که امیل ژاک روهلمان می ساخت از مواد گران قیمتِ عجیب و غریب و براق استفاده می کرد که به نمادی از مبلمان لوکس دوران پاگذاشتن به عصر مدرنیته و آرت دکو تبدیل شد.

سبک کار و متریال مورد استفاده امیل ژاک روهلمان مورد انتقاد برخی دیگر از طراحان مبلمان فرانسوی همچون Le Corbusier از این جهت که مبلمان باید کاربردی تر و ساده تر باشد قرار گرفت.

روهلمان در سال ۱۹۰۷ پس از مرگ پدرش تجارت خانوادگی شان را در دست گرفت و با طراحی به نام Pierre Laulrent شروع به همکاری کرد و دفتر کاری به نام “روهلمان و لورنت” را افتتاح کردند. در حالی که طراحی و ساخت مبلمان در rue de Maleville فرانسه انجام می شد اما تمام محصولات در لیسبون پرتغال در نمایشگاهی به نمایش گذاشته می شدند.

سود حاصل از ساخت و ساز باعث شد روهلمان بتواند مواد گران قیمت بخرد و بهترین صنعتگران را برای ساخت مبلمان خود استخدام کند.

استفاده از چوب های نادر و گران قیمتی مثل آبنوس، دستگیره هایی با جنس عاج فیل و متریال های گران قیمت سوپرلوکسی از این دست که روی ترکیب کلی مبلمانی بسیار ساده استفاده می شد و ممکن بود ساخت یک مبل تا ۸ ماه نیز به طول بیانجامد.

امیل ژاک ابتدا با کارگاه های مختلف در پاریس کار می کرد و فقط طراحی مبلمان و نظارت روی پروسه ساخت توسط خودش انجام میشد ولی در سال ۱۹۲۳ کارگاه خود را افتتاح کرد و یکی از آثارش در سال ۱۹۲۵ در نمایشگاه بین المللی هنرهای تزئینی و صنعتی مدرن پاریس جایزه دریافت کرد، رویدادی که آرت دکو نام گرفت! نام غرفه او در این نمایشگاه “خانه یک کلکسیونر” بود.

شروع موفقیت آمیز اقتصادی وی همین نمایشگاه بود که باعث شد تعدادی افراد مشهور از جمله خانواده بانکی روتشیلد، یوژن شوولر و صاحب برند L’Oreal، سازنده هواپیما و اتومبیل Gabriel Voisin ، طراح معروف مد به نام ژان پاوکین سفارش طراحی و ساخت مبلمان به او بدهند.

روش کار این طراح فرانسوی

دفتر روهلمان در دهه ۱۹۲۰ تعداد ۲۵ طراح را استخدام کرد که با استفاده از روش کار و الهامات خود روهلمان اقدام به طراحی مبلمان می کردند. روهلمان همیشه یک دفتر نقاشی داشته که عموما در حال کشیدن و اتود زدن بوده و سرانجام اتودها را به تیم های مختلف طراحی می داده تا روی آنها کار کنند و جزئیات را به طرح اضافه کنند.

هنرمندان موظف بوده اند تا دقیقا روی ایده ی اصلی خود استاد روهلمان کار کنند.

قیمت مبل کلاسیک فرانسوی

قیمت مبلمان فرانسوی در تهران به فاکتورهای زیادی بستگی دارد و متغیر است.

• دستمزد طراحی اورجینال استراکچر و جزئیات
• نوع متریال استفاده شده
• نوع دستمزد ساخت (دست ساز باشد یا ماشین ساز)
• نوع رنگ آمیزی، جنس پارچه و فوم

موارد بالا عمده موارد تاثیر گذار روی قیمت مبل فرانسوی است و هم اکنون در تاریخ پاییز ۱۳۹۸ میانگین قیمت این مدل مبلمان در بازارهای مختلف تهران از جمله بازار مبل جاجرود و همینطور بازار مبل یافت آباد به شرح زیر است.

• مبل کلاسیک فرانسوی ارزان قیمت با غذاخوری بین ۱۲ تا ۲۰ میلیون تومان | چوب متفرقه بازار و پارچه چین
• مبل کلاسیک فرانسوی میان رده با غذاخوری بین ۲۵ تا ۴۰ میلیون تومان | چوب راش با برشکاری CNC  و پارچه یزد
• مبل کلاسیک فرانسوی با کیفیت و رده لوکس با غذاخوری بین ۸۰ تا ۱۴۰ میلیون تومان | چوب راش گرجستان، منبت دست و پارچه ترک

.

مبل سلطنتی فرانسوی

مبلمان سلطنتی فرانسه از زمان تاسیس Royale des Gobelins که یک سازمان هنریِ در خدمت لوئی چهاردهم و تحت ریاست وزیر دارایی وی (کولبرت) بود، سر و سامانی تازه گرفت.

بهترین صنعتگران در دوره لویی چهاردهم از سراسر فرانسه گرد هم آورده شدند.

نتیجه طراحی و تولید این صنعتگران بزرگ فرانسوی، مبلمان سلطنتی خاصی بود که بیشتر آنها در کاخ لوور قرار می گرفت. کاخ لوور یک کاخ سلطنتی قدیمی است که در منطقه ۱ پاریس بین باغ Tuileries و کلیسای Saint-Germain-l’Auxerrois قرار دارد و با مساحت بیش از ۱۳۵۰۰۰ متر مربع، بزرگترین کاخ اروپا و دومین ساختمان بزرگ در این قاره پس از بازار گل Aalsmeer است. موزه لوور در این کاخ قرار دارد.

در تصاویر پایین، مبلمان سلطنتی فرانسوی را در کاخ لوور Palais du Louvre می توانید مشاهده کنید.

از عمومی ترین نشانه های مبلمان سلطنتی فرانسوی در دوره لویی چهاردهم استفاده از تزئینات پر زرق و برق و روکش های لاک، عاج فیل و صفحه های سنگ مرمر و استفاده از چوب آبنوس برای استراکچر مبلمان بوده است.

سبک مبلمان روکوکو بیشتر برای اعضای پادشاهی و دربار سلطنتی ایجاد شده است.

مبلمان استانی فرانسه

مبلمان استانی فرانسه اصطلاحی است که برای نشان دادن مبلمان طراحی و تولید شده در شهرهای کوچک فرانسه از جمله نرماندی، بوردو و پرووانس در طول قرن ۱۸ میلادی استفاده می شود.

مبلمان استانی فرانسه اقتباس هایی ساده تر و ارزان تر از مبلمان لوکس ساخته شده برای کاخ های سلطنتی بوده است.

سبک مبلمان استانی فرانسه برای خانواده های مرفه استان های دور از مرکز ساخته می شد که علی رغم داشتن ثروت، قادر به خریدن لوازم لوکس و بسیار گران قیمت نبودند.

.

تاریخچه و انواع مبلمان کلاسیک فرانسوی

همانطور که در این مقاله متوجه شدید ، هدف بررسی تاریخ صنعت مبلمان کشور فرانسه است. مردم فرانسه به «هنرمندانه زیستن» معروف هستند. از نوشیدنی های خوب تا مبلمان خوب، از برج ایفل تا مزارع پروانس، مردم فرانسه خود را با هنر و مبلمان محاصره کرده اند که صدها سال بی عیب و نقص شهره جهان است. آن ها از بهترین ها استفاده می کنند و سپاسگزارند. هنگام شناسایی و بررسی مبلمان قدیمی فرانسوی، چیزهای زیادی برای یادگیری وجود دارد. سبک هر پادشاه در هر دوره و سلایق او طراحی مبلمان را از دوره های گذشته متمایز می کند و طراحی مبلمان در این کشور از سیاستمدار یا رهبر نظامی زمان خود پیروی می کند.

شاید برخی مواقع در انتخاب مبلمان با مشکل مواجه شوید یا برعکس در انتخاب و سلیقه خود متوجه پیروی از یک سبک خاص شوید که جزییات و نام آن سبک را نمی دانید، سبک مبل کلاسیک فرانسوی هم از آن دسته سبکهاست که به سلایق و توقع بسیاری از افراد از مبلمان نزدیک است؛ بی آنکه بدانند.
در طول قرن هجدهم دربار پاریس صدها مبلمان مجلل و استادانه به سبک روکوکو -که به آن لویی پانزدهم می گویند،- سفارش داد و بعد از آن سبک نئوکلاسیک را -که به آن لویی شانزدهم هم می گویند- به کار برد. به همین دلیل امروزه این سبک ها با تاریخ فرانسه مرتبط دانسته می شوند. خارج از دربار، مبلمان فرانسوی به عنوان مجموعه ای ساده و مقرون به صرفه تر از مبلمان لوکس ساخته می شد. درست متوجه شدید، این مبلمان به راحتی در میان سلطنت و خانواده های ثروتمند محبوب شدند، زیرا برخی از آن ها علی رغم ثروت زیادی که داشتند، توانایی تهیه وسایل لوکس و بسیار گران قیمت پاریس را نداشتند.
معمولا سبک هایی که در مبلمان بررسی می شوند به خانواده های سلطنتی و دربار مربوط هستند. با این حال، طراحی مبلمان برای قشر پایین تر و کسانی که در حومه شهرهای اصلی زندگی می کردند، متفاوت بوده و به این موضوع قطعا کم پرداخته شده است.

سبک و مشخصات مبلمان فرانسوی

از آن جا که ساکنان محلی فرانسه توان کمتری برای خرید مبلمان لوکس پاریسی را داشتند، معمولا ارتباط آن چنانی با روند صنعت پایتخت نداشتند. صنعتگران محلی گاهی به پاریس می رفتند و از روند فعلی آن زمان الهام می گرفتند، اما نکته اصلی آنجاست که آن ها به جای تقلید فقط از آن ها ایده و تاثیر می گرفتند. به همین دلیل مبلمان فرانسه شامل یک ساختار یک دست و مشخص نیست و هر منطقه با توجه به سنت ها و عقاید خود تاثیرات متفاوتی بر روی این مبلمان داشته است. با این حال، اکثر قسمت های آن دارای برخی ویژگی های مشترکی هستند. سازندگان معمولا در عملکرد یکسان عمل می کردند و مبل کلاسیک فرانسوی در همه جای این کشور، ساختاری محکم داشت. چون برای مصرف روزمره ساخته می شدند علاوه بر دوام دارای قسمت هایی تزیینی و ظریفی هم بودند. بله، این مبلمان دارای ظرافت و تا حدودی بخش های زینتی بود اما نه به اندازه مبلمان ساخته شده برای دربار.
برای تزیین و زینت مبل کلاسیک فرانسوی دو روش وجود داشت که منبت کار و نقاشی. رنگ کردن منبت ها محبوب ترین شیوه بود و شامل برخی نقوش تزیینی چون گل ها، موجودات افسانه ای و خطوط منحنی می شد. نقوش تزیینی نقاشی شده هم متنوع بود و شامل مناظر، موجودات اسطوره ای، صحن هایی از کتاب مقدس و اشیا روزمره بود. در آن زمان به ندرت از روکش بر روی مبل ها استفاده می شد. چوب های بلوط، گردو، راش، گیلاس و آبنوس از گزینه های رایج و بومی بودند و در کنار آن ها از چوب میوه هایی مانند گلابی، هلو و سیب هم استفاده می کردند؛ استفاده از چوب های محلی معمولا سبب می شد کار ارزان تر تمام شود.
سطوح معمولا یک دست رنگ می شدند که این کار نه تنها ارزان تر بود بلکه به مراقبت کمتری نسبت به پوشش های براق نیاز داشت. پایه های کابریول یکی از ویژگی های محبوب مبلمان فرانسوی بودند. پایه هایی خمیده و دارای قوس؛ یک قوس بالا و رو به بیرون و یک قوس هم پایین و رو به داخل.

.

تفاوت در سبک های مبلمان فرانسوی

یکی از تفاوت هایی که در هنر فرانسه بیش از سایر کشورها شاهدش هستیم، متاثر بودن هنر آن از تاریخ سیاسی است. از سلطنت های مطلق در قرن شانزهم گرفته تا انقلاب فرانسه و فراتر از آن، جامعه سیاسی این کشور مدت ها است که بر انواع مبلمان و تزیینات مورد علاقه هنرمندانش تاثیر گذاشته است.
در اینجا چند نمونه از محبوب ترین سبک های فرانسوی را می توانید، ببینید.

سبک لویی سیزدهم (۱۶۶۰-۱۵۹۰)

این مبلمان دارای ظاهری کاملا هندسی و جنسی ضخیم و سنگین است. تراشکاری را که روشی نوین در آن زمان بود، به عنوان تزیین می توانید ببینید. تراشکاری روشی است که در آن با استفاده از چرخاندن دوک های چوبی تراش روی کار ایجاد می کردند. به دلیل طولانی بودن این دوره از سلطنت استفاده از کمد، میزهای کنسول، میز تحریر، آینه ها و لوسترها بیشتر و این باعث بالا رفتن محبوبیت این وسایل شد. تزیینات روی آن ها به صورت نقاشی و حکاکی با الهام گرفتن از افسانه ها، طبیعت و جنگ بوده است. حتی روی برخی از آن ها نقش برجسته آرم سلطنتی هم مشهود بوده است.
جنس : بلوط، گردو، چوب گلابی، کاج، سنگ مرمر، فلز، برنج، پیتر، نقره، لاک لاک پشت و مروارید.

سبک لویی پانزدهم (۱۷۷۰-۱۷۳۰)

در این دوره صندلی اتاق ها راحت تر و سبک تر شدند و روکش هایی از جنس برنز و طلا و تزیینات چوبی رواج یافتند. در این دوره سبک روکوکو به نمایش در آمد. طراحان بیشتر با منحنی و عدم تقارن سبک خاص خود را پدید می آوردند که جایگزین نقوش هندسی شدند. نقاشی ها شامل موضوع هایی غیر طبیعی، چهره های زنان، گل ها، کبوترها و دلفین ها می شد.
جنس : بلوط، گردو، سنگ مرمر، پرسلن و روکش طلا

سبک امپراتوری (۱۸۱۵-۱۸۰۵)

این سبک در زمان ناپلئون اول رواج یافت و با ادامه یافتن نقوش نئوکلاسیک شناخته تر شد. البته در این دوره تولیدات شکلی ظریف تر و مجلل تر به خود گرفتند. به طوری که تقارن و اشکال بزرگ از مشخصه های تزیینات آن است. سبک امپراتوری به نوبه خود مطلوب تر بود. جنس : چوب ماهون، گردو، نارون، برنز و سنگ مرمر.

اطلاعات کلی که درباره این چند دوره در اختیار است، اشاره به تاثیر نقاشی ها، مبلمان و روحیه خلاق رنسانس ایتالیا دارد که با رنسانس فرانسه تلفیق شده است. البته در این بین نقاشی ها بی تاثیر از یونان و روم هم نبوده است و این را از روی نقوش عمیق تراشیده شده و تحسین برانگیز روی مبلمان با حساسیت رومی می توان فهمید. نقاشی ها بیشتر از اثار نقاشانی چون میکل آنژ و رافائل الهام گرفته می شدند. حتی بوفه، که یک اثر هنری کوچک مشابه ساختمان به نظر می آمد، شبیه به معماری روم و یونان ساخته شده بود. تزیین دیگری که بعدها برای روی اثاثیه، مبلمان، صندلی ها و میزها استفاده می شد، شامل چرم، ملیله و پارچه های ظریفی مثل مخمل بودکه مستقیم با میخ های بزرگ طلایی، برنجی یا نقره ای روی چوب چسبانده می شدند. الماس اصل، طرح های هرمی و پایه های دم خرگوشی بزرگ برای تزیین کابینت ها و کمدهای بزرگ استفاده می شدند. در کل اوج هنر را می توانید بر روی این اثاثیه ها و مبل کلاسیک فرانسوی به وفور و وضوح ببینید.